HeMa-lezen (5) – De gouden sleutel
Dit bericht is 11979 keer gelezen!
Keer je om van eigen belang naar het belang van de ander. Eigenlijk is dan het woord belang niet juist. Het gaat in deze serie om zoeken naar een door iemands persoonlijkheid bepaalde wijze van lezen van de bijbel en de daarop gebaseerde visie. De eerste vraag, die dan naar boven komt, is of het gezag van de bijbel als Woord van God niet in het geding komt wanneer onze persoonlijkheid het lezen en de uitleg gaat bepalen. Ik kan daar een voluit bijbels antwoord op geven: Nee. De sleutel waarmee je het geheim van de bijbel en het bijbels leven kunt openen is door Jezus in navolging van Israël gegeven toen Hij zei: “Hoor, Israël! De HEER, onze God, de HEER is één. En u zult de HEER, uw God, liefhebben met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand en met heel uw kracht. Dit is het eerste gebod. En het tweede, hieraan gelijk, is dit: U zult uw naaste liefhebben, hij is als u”. (De vertaling is naar Martin Buber). Deze woorden richten ons als mens geheel op de ander. De Ander en de ander. Voor Hem en voor hem / haar zetten we ons leven in. Niemand heeft immers groter liefde dan wie zijn leven inzet voor zijn vrienden. De sleutel voor het begrip van de bijbel ligt hier. Het in eigen persoonlijkheid lezen van de bijbel doet dan niets toe of af aan het gezag van de bijbel, omdat dat persoonlijke lezen ten allen tijde onder het gezag van dit woord van Jezus staat. Maar we dienen ons wel te realiseren, dat op het moment dat deze beweging wordt ingezet het bij onszelf van binnen kan gaan wringen. Dit gaat namelijk betekenen, dat ik mijzelf moet loslaten voor en in het belang van de ander. En dat loslaten gaat zo ver, dat ik de ander ook zo de ruimte ga geven, dat hij of zij een eigen leven met God kan gaan aan de hand van de bijbel. Ik lever mezelf in.
Een crisisvraag, die dan naar boven komt is: En ik zelf dan? Doe ik er dan niet meer toe? Ook hier is het bijbels antwoord voluit: Zeer zeker wel! Wanneer je jezelf in liefde aan de ander uitlevert ben je dichter bij de kern en de waarde van het leven dan ooit tevoren. Als er één ding duidelijk is geworden uit het leven, sterven en de opstanding van Christus Jezus is het dat wel. Wanneer je jezelf uit liefde uitlevert bewijs je (ook jezelf) de grootste dienst. Laten we echter nu wel heel nauwkeurig blijven: Er kunnen op dit punt heel veel praktische situaties naar boven komen in de harten en de levens van de mensen, waarin met een beroep op naastenliefde en opdracht van God het “ik” van een mens werd verbogen en getraumatiseerd. Er zijn heel veel pijnlijke situaties geweest en nog steeds denkbaar, waarin mensen zichzelf zijn kwijt geraakt aan de ander terwijl ze dat niet wilden. Zelfs in de Naam van de Allerhoogste hebben wij elkaar dit bij tijd en wijle aangedaan. Zo bedoel ik het “jezelf uitleveren” dus niet. Ik bedoel het in de zin, waarin Jezus het samenvatte, namelijk een bewuste eigen keuze om je eigen leven in de kracht van Gods Geest in te zetten in de liefde tot God en de naaste. Het is een bewust opgenomen kruis om de ander uitnemender te achten dan jezelf, ook in het lezen en interpreteren van de bijbel. En uiteraard beperk ik me nu tot het vragen naar gelovig optrekken van homo- en hetero-mensen in de gemeente van Jezus Christus. Dat samen optrekken komt het beste uit in Woord en sacrament.
Maar hier houdt voor vele christenen de wagen stil! We zijn de gevarenzone binnen gegaan. De gedachte, dat je als gelovig echtpaar (man en vrouw) aan de avondmaalstafel zou zitten met een homostel, is voor velen onverdraaglijk. De woorden, die ik gebruik, geven dat gevoel al weer. “Echtpaar” en “homostel”.Voor velen is het ondenkbaar twee homo-mannen als echtpaar te zien, laat staan als deelnemers aan het avondmaal. En alles in ons roept opeens: Dat mag niet van God! En dat zonder recht en reden in God zelf. Pardon? Zonder recht en reden? Ja, want de bijbelteksten wijzen het niet eenduidig uit. Ja, want ook mijn lezen van de bijbel is interpretatief. Ja, want ook ik draag de leesbril van mijn seksuele oriëntatie. Ja, want ieder mens is door God geschapen, Ja, want homo-zijn is niet per definitie overtreding van Jezus’ gebod, zoals ook hetero-zijn dat niet is. Ja, want hetero-mensen zijn seksueel (en anderszins) even grote zondaars als homo-mensen en even sterk gebonden aan de verplichting in liefde en reinheid met hun medemens om te gaan. Ja, want het is niet duidelijk te maken waar een homoseksuele relatie in liefde en trouw een overtreding van het woord van Jezus zou zijn. Ja, want…. en ga zo maar door. De plotselinge uitroep “Dat mag niet van God” is zonder recht en reden in God. Het is een uitroep, die ten aanzien van deze kwestie ten diepste geboren wordt uit onze seksuele oriëntatie en persoonlijkheid. En uiteraard is die seksuele oriëntatie onder mensen voor ruim 90% heteroseksueel. En uiteraard is aan de heteroseksuele mens gegeven om het geheim van het leven te zien groeien in eigen nageslacht. Zulks is door de Schepper verordineerd en de homoseksuele mens heeft de lastige taak om vrede te vinden met het feit, dat hij of zij op dit punt scheef voor de wagen staat. En uiteraard is het heel gemakkelijk om het zicht van de meerderheid te zien als de juiste visie. En uiteraard zijn met het oog op procreatie man en vrouw meer beeld van God dan man en man of vrouw en vrouw, zeker wanneer je procreatie alleen in het licht van de biologie ziet. Maar ten aanzien van dat laatste punt is het alleen blijven van een man of een vrouw nog steeds niet “goed” (Genesis 2:18). Een mens, zeker een christen wordt in deze tot bekering geroepen. Omkeer tot God en je naaste. En dat is voor heel veel christenen heel erg taai, zeker op het punt van de homoseksuele relatie.
Nog een laatste ding voor deze bijdrage. Als je jezelf uitlevert aan de ander wordt de ander dan niet jouw heer en meester? Andersom gezegd: Moet de ander zich ook niet uitleveren aan mij en mijn visie en vrede? Kan ik er van uitgaan, dat iedereen zich in de gemeente dan ook werkelijk aan de woorden van Jezus gaat houden? Zal de homo-mens het lezen van de meerderheid respecteren om deze reden? Zal de hetero-mens om deze reden de homo-mens volledige vrijheid geven? Kort gezegd: Kom ik dan nog wel aan bod? Vooralsnog laat ik de vragen staan met een cliffhanger: WWJD? What Would Jesus Do?