De post-individualistische kerk (17)

Dit bericht is 1392 keer gelezen!

Door tijden en plaatsen heen.

Zonder naastenliefde geen zin, schreef ik aan het einde van mijn vorige blog. Dat kan nogal aanmatigend klinken. Alsof ik de bijbel van tevoren al gelijk geef. Maar dat is niet. Dat is niet zo moeilijk aan te tonen. Wat je in dit leven ook als zin definieert je hebt altijd een naaste nodig. Zelfs al zou jouw ultieme zinbeleving een bestaan op een (naast jou) onbewoond eiland zijn dan nog heb je de liefde van jouw naaste nodig, namelijk de liefde waarmee hij jou met rust laat. Pas als de naaste die jou met rust moet laten er ook echt niet is, dus als je echt alleen op de wereld bent, dan zou de naastenliefde als zingeving onzin zijn. Maar zolang er twee mensen op aarde zijn die weten van elkaars bestaan is de onderlinge liefde de zin van hun bestaan of zo je wil de draaggolf van hun zingeving. Maar eerlijk gezegd lijkt het me sterk dat als je helemaal alleen op de wereld bent je nog besef van enige zin kunt hebben. Je bent immers de laatste en na jou houd het voor de mensheid op.

Als je de hier bovenstaande, nogal absurde, gedachte laat indalen ben je weer terug waar ik de serie begon: Ieder mens heeft liefde nodig. Maar nu is de gedachte omgedraaid. Ook jij kunt niet zinvol bestaan zonder naastenliefde. Dat betekent zonneklaar (althans voor mij) dat er een onzichtbare verbinding moet zijn tussen mij en mijn medemens. En denk je dat in het groot dan zie je als vanzelf de gehele verbondenheid van de mensheid verschijnen. Alle mensen zijn direct of via-via met elkaar verbonden en de aandacht die ik aan mijn naaste geef is ook aandacht die ik aan de rest van de mensheid geef. En die aandacht rijkt over de grenzen van de tijd heen. De naastenliefde die mensen in de 12e eeuw aan elkaar gaven werkt nog steeds door in onze tijd en zo zal onze liefde doorwerken in de eeuwen na ons. Als leven wij in een zwarte materie, een oceaan, die geladen wordt door onze eigen emotieve krachten.

Zo gezien is het uiterst zinvol om de naaste lief te hebben. Door naastenliefde houd je het leven in stand, voed je het, laat je het groeien. Maar het tegenovergestelde gebeurt ook. Er zijn ook mensen die werken als zwarte gaten. Zij absorberen met een overweldigende kracht de levens van anderen. Zij parasiteren als het ware op de levenskracht van anderen en sterven pas als er geen voeding meer is. Maar zij laten grote gaten achter die slechts door de tijd heen weer dicht kunnen groeien. Auschwitz, de Goelags, de pogroms, koning Leopold II, Iwan de Verschrikkelijke en vele andere dictators en plaatsen tot en met de beschieting van een woning in Purmerend en de verkeerswoede op een fietspad in Almere. Het zijn de zwarte gaten in liefdesmaterie van de zingeving. Toch moet het ons bemoedigen dat er meer mensen in een zinvol leven zijn gebleven door de liefde dan dat er mensen geabsorbeerd zijn door zwarte gaten.

(wordt vervolgd)