GvS X – Kerk en staat
Gescheiden! Kerk en staat dan. Ik citeer:
“Een algemeen aanvaard beginsel van het Nederlands recht is dat kerk en staat over en weer geen inhoudelijke en institutionele zeggenschap over elkaar hebben. Het beginsel staat niet in de Grondwet of enige andere wet. Het vloeit voort uit de vrijheid van godsdienst en het gelijkheidsbeginsel, die wel in de Grondwet zijn vastgelegd. In 1983 werd bij wet een einde gemaakt aan financiële banden tussen overheid en kerkgenootschappen.”
Het beginsel is geïmporteerd uit het buitenland, in dit geval uit het Frankrijk van Napoleon Bonaparte. De goede man wilde om politieke redenen wat meer grip op de kerk krijgen en regelde de verhoudingen tussen de kerk en de Franse staat na de revolutie. Zijn inzet in dezen werd over Europa uitgerold en dus ook over de lage landen bij de zee. In de Bataafse Republiek werd de scheiding van kerk en staat een feit, opgelegd door de Franse overheerser. Toch is die scheiding op het oog nooit voor honderd procent een feit geworden. Ik zeg bewust “op het oog”. Het lijkt wel alsof de Nederlandse staat en het (vooral protestants-christelijke) geloof wel juridisch, maar niet van tafel en bed gescheiden zijn geraakt. Het lijkt zo, wanneer scholen met een religieuze grondslag door de overheid worden betaald. Het lijkt zo wanneer de koning tot heden zijn geloof verbindt aan de door de regering opgestelde troonrede, waar voor zover ik weet geen woord van de koning in zit. Het lijkt zo wanneer de overheid zich bezig houdt met het al dan niet verbieden van religieuze uitingen in de openbare ruimte.
