Individualisme

De post-individualistische samenleving (81)

Ik geloof er niets van (8) / het “ik”

Als Jezus dan zegt dat wij moeten blijven in zijn liefde en wij die opdracht serieus gaan nemen verandert onze complete levensoriëntatie. Wij raken gericht op wat hij zegt, wie hij is, wat hij doet. Maar dat is voor de individualist een bizarre verandering van levensrichting. Opeens zijn niet meer de eigen keuze, het eigen inzicht, de eigen verlangens en de eigen ontwikkeling de dingen waar je al jouw energie in stopt. Ik zeg niet dat ze verdwijnen. Integendeel zou ik zeggen. Ze worden alleen op een andere plek geboren en gevoed. Voor een individualist worden deze dingen geboren in het “ik”, het “zelf” en de noodzaak van groei en handhaving van “ik” en “zelf”. Dan heb je voor de ontwikkeling en het succes van het “ik” ook een zeer zelfgerichte strategie nodig. Dat is niet perse een egoïstische strategie. Individualisme is niet hetzelfde als egoïsme. Maar je moet wel zelfgericht zijn, want anders mis je de boot en ga je horen bij de mensen die meedobberen op de golven van de tijd maar geen eigen bestaan hebben. Maar als je je richt op de ander (in dit blogje op Jezus) die jou liefheeft om te blijven in zijn liefde verandert jouw complete oriëntatie. read more

De post-individualistische samenleving (80)

Ik geloof er niets van (7) / In de liefde

Voor de goede orde moet ik twee werkwoorden uit elkaar gaan halen. Liefhebben en houden van. Het maakt mij even niet uit of woordenboeken vinden dat ze hetzelfde betekenen. Ik heb het voor de serie nodig om een betekenisverschil te maken tussen die twee. Dat is nodig om te kunnen duidelijk maken wat Jezus nu eigenlijk bedoelt als hij zegt dat wij “in zijn liefde moeten blijven”. Ik maak in mijn gebruik een belangrijk verschil tussen deze twee werkwoorden. Als ik het over liefhebben ga hebben dan ga ik het over eenzijdigheid hebben. Je hebt iets of iemand lief omdat je dat zelf wil. Geen andere reden. Als je van iets of van iemand houdt dan is er (ook) een reden in die ander. Je houdt bijvoorbeeld van gespierde mannen of mollige vrouwen. Dan is er iets in die ander dat (mede) maakt dat je van die ander houdt. Als je de ander liefhebt dan is er geen reden in die ander. Jij geeft jouw liefde, aandacht, inspanning voor die ander omdat jij dat wil en nergens anders om. Ik weet dat je het ook anders kunt definiëren, maar ik doe het (vanwege de uitspraak van Jezus) in mijn serie zo. Houden van is in mijn serie niet per definitie zonder voorwaarde in de ander, liefhebben wel. Je hebt iemand lief omdat je iemand liefhebt en dat blijft zo. Hij of zij heeft dat maar te accepteren. En liefhebben wil zeggen dat jij jezelf (waar je kan) aan de ander geeft om de ander mooi, mooier, mooist te laten zijn. read more

De post-individualistische samenleving (79)

Ik geloof er niets van (6) / BLIJF!

Toen de kinderen nog thuis woonden woonde er bij ons een hond. Rocker. En als de kinderen vrienden of vriendinnen meenamen naar huis was Rocker niet zelden de attractie van de dag. Rocker kende namelijk een serie kunstjes. En er was een pot hondenkoekjes. Ging de hand van één van de kinderen in de pot dan was Rocker één en al aandacht. Naast springen, rollen, dansen en dat soort opdrachten was er ook de opdracht “BLIJF!”. Rocker werd geacht te gaan zitten en er werd een koekje op zijn natte neus gelegd. Dat koekje balanceerde daar en Rocker kreeg de opdracht “BLIJF!”. En Rocker bleef als een standbeeld zitten en balanceerde het koekje op zijn neus. Tot het moment dat de opdrachtgever (jawel die en niemand anders) zei “Toe maar!”. Dan wipte Rocker het koekje met zijn neus in de lucht om het behendig op te vangen en op te eten. Grote hilariteit onder de kinderen. We hebben Rocker ook wel eens in een verder lege kamer aangetroffen met een koekje op zijn neus, wachtend op het verlossende commando. Kinderen zijn niet altijd vriendelijk. read more

De post-individualistische samenleving (78)

Ik geloof er niets van (5) / De enorme hobbel in de weg

Het is niet denkbaar dat er iemand is die ons zo lief heeft als ik in het vorige blogje beschreef. Dat argument hoor ik vaak. En men wijst dan ook de ellende in het eigen leven, de ellende op aarde, het leed van de miljoenen en de dood van kinderen aan honger, oorlog en epidemieën. Het is niet denkbaar, niet logisch, niet bewijsbaar. Kijk naar de wereld, kijk naar mijn leven. Als die liefde zou bestaan dan zou het toch niet zijn zoals het nu is? Of is die liefde niet in staat om dat leed te keren? Dan wil ik ook niet in die liefde blijven! Dat is een, ik denk DE, enorme hobbel in de weg naar het aanvaarden van liefde. read more

De post-individualistische samenleving (77)

Ik geloof er niets van (4) / maar ….. eehhh …..

Dus (lees het vorige blog) als iemand mij zegt dat Jezus mij altijd vrede toespreekt dan is dat zo en is het aan mij daar op te reageren?

JA! ……. Blijf in zijn liefde!

Hier ligt de kern en de bron van de post-individualistische samenleving. Wij zullen met zijn allen individueel moeten ontdekken wat het zeggen wil dat iemand ons met vrede en liefde benadert omdat wij er als individu zijn. En wij zullen daarbij moeten blijven. Geen redenen in onszelf gaan zoeken waarom die ander dat zegt of vindt of doet. Die ander doet dat en vindt dat en zegt dat. Iemand die mij dat zegt zegt dat niet uit zichzelf, maar via de band van Jezus. read more

De post-individualistische samenleving (76)

Ik geloof er niets van (3) / maak zijn liefde tot jouw levensruimte

Hoe kun je liefde toelaten van iemand die je niet ziet, niet hoort, nooit hebt ontmoet en naar men zegt 2000 jaar geleden geleefd heeft? Laten we deze vraag zo sterk mogelijk maken. Ook alle pogingen die mensen doen om jou te laten zien of voelen waar de liefde van Christus is falen omdat je het niet kunt herhalen. Daarmee bedoel ik dat je wat die mensen zeggen niet als een proef kunt herhalen en de uitkomst zult bereiken die die mensen zeggen. Er is geen enkele wetenschappelijke test waarmee je hun bewering kunt bewijzen. Je kunt hooguit zeggen dat je die andere mensen wel serieus neemt, dus dat hun ervaringen voor hen waar zijn, maar verder kom je niet. Ondanks serieuze pogingen. Zo bezien is er geen liefde die je zou kunnen toelaten in jouw leven, laat staan tot jouw levensruimte zou kunnen maken. De vraag waarom je dat dan überhaupt zou doen (zijn liefde toelaten) laten we dan nog even rusten. Die komt later. Eerst maar eens: Hoe dan?? read more

De post-individualistische samenleving (75)

PM Er zitten een aantal maanden tussen mijn vorige blogje en deze bijdrage. Dat komt omdat mijn creativi-tijd in beslag werd genomen door andere (belangrijker) dingen. Dat neemt niet weg, dat mijn gedachtengang gewoon verder kan gaan en dat ga ik nu dus doen. Samenvatten waar ik was gebleven is niet nodig, je kunt het namelijk zelf lezen als je de serie terugbladert.

Ik geloof er niets van (2)

“Wie in mij blijft ….” Ik ga ervan uit dat iemand die niets met het christelijk geloof of met God heeft geen idee heeft wat dit zinnetje betekent. Het lijkt mij zelfs niet teveel gezegd als ook heel veel trouwen christen-bidders desgevraagd geen helder antwoord kunnen geven wanneer je ze naar de betekenis vraagt. Daar doe ik nog een schepje bovenop. Ik denk dat de individualistische mens zich zou verzetten tegen het zinnetje als hij of zij de inhoud zouden kennen. Waarschijnlijk zal de individualist bij eerste uitleg al uitroepen: “Ik geloof er niets van!” Dat hoop ik je gaandeweg te laten zien. Als ik dat bij het juiste eind heb zul je meteen zien waarom geloven in God voor de individualist zo ontzettend lastig is, maar ook voor welke uitdagingen christenen staan als ze zich (nog) niet realiseren wat het individualisme teweeg heeft gebracht. Het zou me niet verbazen dat ook veel christenen bij eerste uitleg van het zinnetje al roepen dat “ze er niets van geloven”, hoewel dat natuurlijk niet sociaal-gewenst is. read more

De post-individualistische samenleving (74)

Ik geloof er niets van (1)

“Opa, jij moet in mij gaan zitten.” Naast mij op de bank zit een springerig knulletje met een game-controller in zijn handen. Ik heb ook zo’n ding in mijn handen en we doen samen een spelletje. De clou van het spelletje lijkt te zijn dat je door samenwerking een uitgang vindt. Onze poppetjes op het scherm zitten aan elkaar vast, dus we moeten wel samenwerken. Inmiddels weet ik dat knop-A springen is en joystick-links het vooruit-achteruit en omhoog-omlaag bestuurt. Maar nu staat mijn poppetje bovenop een rotsblok en zijn poppetje is heel ver boven mij uit het zicht verdwenen. Ik heb geen idee hoe ik achter hem aan kan gaan. Zijn poppetje staat opeens weer naast mijn poppetje op het rotsblok. “Opa, jij moet in mij gaan zitten,” herhaalt spring-in-het-veld naast mij. Maar ik weet niet wat ik moet doen. Bij wijze van uitleg houdt hij mij zijn controller voor en roept: “Je moet op díe knop drukken.” Hij gaat er van uit dat ik zie welke knop hij aanwijst, maar voor mijn besef wijst hij geen enkele knop aan behalve alle knoppen tegelijk op zijn controller. read more

De post-individualistische samenleving (73)

Het gaat niet goed met de sociale cohesie in Nederland. Anders gezegd: De mensen plakken niet meer aan elkaar, hebben geen boodschap meer aan elkaar, gaan voor zichzelf. Gevolg: Meer eenzaamheid, meer bestaansonzekerheid en een grotere kwetsbaarheid. Nu ja, dat geldt natuurlijk niet voor alle mensen, maar voor slechts 54% (Almere en Lelystad), 53% (Amsterdam) of 47% (Nederland gemiddeld) van de 19+-ers. Een kortgeleden onderzoeksrapport adviseert de gemeente Almere om twee sporen te volgen: 1. Versterk de sociale veerkracht in de bestaande wijken en vergroot de maatschappelijke kansen van de Almeerders en 2. Richt je op toekomstbestendige stedelijke groei. Bij die laatste denkt men aan noodzakelijke randvoorwaarden voor nieuwbouw als taalontwikkeling, sociale stabiliteit en veerkracht. In de rest van het rapport vind je de uitwerking van deze adviezen. De toon van de uitwerking is dezelfde als de toon van de adviezen zelf. En naar die toon wil ik een moment kritisch luisteren. Wat hoor ik in deze adviezen? read more

De post-individualistische samenleving (72)

Gevaarlijke onzin (6)

Maar waarom noem ik nu dit stuk van de serie nu “gevaarlijke onzin”? Dat zien we als de man verdwijnt en Jezus reageert op wat er net is voorgevallen. Jezus zegt dat een rijke slechts met grote moeite het Koninkrijk van God zal binnen gaan. In de eerste plaats zie je dat voor je ogen gebeuren. Een man gezegend met veel bezittingen is ook bijna vervloekt door zijn bezittingen. Bijna, want hij vraagt wel naar de weg. Het verlangen naar licht en verlichting is dus niet weg uit zijn bestaan. Dat geeft hoop. Alleen lijkt die hoop snel te vervliegen als Jezus hem wijst op het effect dat die rijkdom heeft op het licht in zijn bestaan. Hij is in duister terecht gekomen en dat duister lijkt het nu te winnen in zijn beslissingen. read more