Classis, vrouw en ambt
Dit bericht is 4143 keer gelezen!
Tot mijn verbazing las ik dat de classis Apeldoorn van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) aan de kerk van Arnhem toestemming had gegeven om zich op het punt van de invulling van de kerkelijke ambten niet te houden aan de kerkorde van de CGK. Dat klinkt voor hen die de kerken kennen óf als een doorbraak óf als obstructie.
Het kan klinken als een doorbraak als je bedenkt dat een meerdere kerkelijke vergadering groen licht geeft voor de uitvoering van de wens van veel kerken om op het punt van het kerkelijk ambt het onderscheid tussen man en vrouw los te laten. “Het kan klinken ….” Het is namelijk geen doorbraak, het is een onmogelijkheid. Een kerkelijke organisatie stelt zijn eigen regels en dat mag in Nederland. Diezelfde kerkelijk organisatie kan zijn regels wijzigen. Maar die organisatie kan zijn eigen regels niet niet-houden. Waar de kerkelijke organisatie een ambt definieert als belangrijk onderdeel van bestuur en gezag en bij dat ambt bepaalt dat alleen mannen ambtsdragers kunnen zijn kan de organisatie de regels wel veranderen, maar niet niet-uitvoeren. In die zin is de toestemming van de classis Apeldoorn eigenlijk inhoudsloos. Deze toestemming kan niet worden uitgevoerd zolang de kerk van Arnhem deel is van die kerkelijke organisatie. Het is organisatorisch juist te zeggen, dat je niet in een voetbalwedstrijd moet gaan spelen naar de regels van rugby. Bij voetbal gebruik je alleen je voeten en bij rugby handen en voeten. De vergelijking van CGK/NGK met voetbal/rugby is krom, maar hier in zekere zin adequaat. De vergelijking is adequaat omdat we het hier hebben over een door mensen opgetuigde organisatie. Het gaat dan ook in de eerste plaats om het kerkelijk ambt. Diezelfde CGK hebben eerder al uitgesproken dat dat kerkelijk ambt niet zomaar en zonder meer uit de bijbel te halen is. (“De huidige ambten zoals wij die kennen in ons kerkverband zijn niet rechtstreeks afkomstig uit Oude en Nieuwe Testament . In de kerkelijke en theologische traditie waarin wij staan, heeft een verwerking van de bijbelse gegevens plaatsgevonden“) En dat ben ik van harte met de CGK eens. Natuurlijk zijn er bijbelse elementen gebruikt om het kerkelijk ambt vorm te geven, maar het blijft een onderlinge menselijke afspraak, een menselijk organisatorische regeling zonder goddelijke pretentie. Mag dat niet? Natuurlijk mag dat. Maar denk niet dat die kerkordelijke regeling één op één een bijbelse vormgeving is. Niettemin is het geen doorbraak als de classis deze toestemming geeft. Het lijkt meer op het aanwijzen van een stukje van het voetbalveld waar je de bal wel met je handen mag spelen.
Is het dan een obstructie? Nee, ook dat niet. Waar de kerken mee worstelen is het feit, dat (a) er tussen het kerkelijk ambt en de bijbelse bedieningen en gaven geen is-gelijk-teken staat en (b) er een op den duur onhoudbare spanning bestaat tussen het kerkelijk ambt enerzijds en het gegeven dat er in Christus geen onderscheid tussen mannelijk en vrouwelijk (Gal. 3) is anderzijds. Wat de classis doet is (neem ik aan, ik was er niet bij) pogen ruimte te bieden zodat die beide punten niet zullen leiden tot een breuk in de kerkelijke organisatie. In die zin streeft de classis als meerdere vergadering een prijzenswaardige beheerfunctie na. Wellicht zouden meer meerdere vergaderingen dat moeten doen. Dus lijkt het mij geen obstructie, maar wel kerkelijk-organisatorisch onmogelijk.
Neemt niet weg, dat het de eerste meerdere vergadering is, die onderkent dat er op het kerkelijk speelveld een overlapping is van een voetbalveld (CGK) en een rugbyveld (NGK). Tot op heden werden daar de voetbalregels toegepast, i.e. je mag alleen met je voeten de bal spelen. Nu zegt een meerdere vergadering dat je in die overlappende stukken veld ook je handen mag gebruiken. Dat is nieuw. En het is een meerdere vergadering. We zullen wel merken hoe dat gaat lopen.
Ondertussen zitten veel kerken met een probleem. Dat geldt voor samenwerkingskerken zoals Arnhem, die zich houden aan twee reglementen, maar het geldt ook voor kerken die zich maar aan één reglement hoeven te houden. Het probleem is de discrepantie tussen het kerkelijk ambt en een aantal bijbelse gegevens die door de tijd heen zwaarder zijn gaan wegen. Bij die laatste denk ik met name aan de afschaffing van discriminatie op sexe, ras en sociale status in Christus (Gal. 3 en Col. 3). De Geest geeft het geloof door alle menselijke onderscheidingen heen en maakt geen onderscheid meer. Maar de kerk blijft onderscheidingen kerkelijk legitimeren terwijl de tijd ons in dit geval op bijbels aandoende wijze inhaalt. Onze maatschappij is al veel verder op de bijbelse lijn van niet-discrimineren dan de kerkelijke organisatie. En wat moet je dan als plaatselijke kerk? Moet je je dan houden aan wat de organisatie van je vraagt en waar je ooit je handtekening onder zette of dien je verruimend inzicht over de toepassing van de vrijheid in Christus te volgen? Waar gaat het beste getuigenis naar buiten van uit?
In die zin: Hulde voor de classis Apeldoorn! Het besluit is kerkelijk naïef, maar wel een adequate vormgeving van wat al decennia lang als spanning in lokale kerken voelbaar is. Wellicht is dit de kans voor de kerkelijke organisatie om de volgende stap te zetten op de weg waar de CGK al jaren geoefend op wandelen, namelijk het “aanvaardt elkaar zoals Christus ons aanvaard heeft tot heerlijkheid Gods”. Noblesse oblige, je bent kind van de Eeuwige en draagt de naam van Zijn Zoon. Hij aanvaardde ons in Hem en in Hem zijn onderscheidingen weggevallen, die nu nog in kerkelijke regering en gezag bepalend zijn.
Geef een reactie