HeMa-lezen (4) – omkeer
Dit bericht is 10333 keer gelezen!
Wanneer je de enorme hoeveelheid studies over de homo-teksten uit de bijbel ziet word je even stil. Een mens kan het eigenlijk niet allemaal lezen. Maar ook als je (als ik) een deel ervan tot je neemt kan het niet anders of het valt je op, dat de teksten verschillend worden benaderd, uitgelegd en toegepast. En dan heb ik het nog niet over de stapels wetenschappelijke, semi-wetenschappelijke en populaire boeken, artikelen en internetpublicaties over de cultuur van vroegere en tegenwoordige tijden, die dit onderwerp raken. Er komt een verzadigingspunt, een moment dat je een herhaling van zetten gaat lezen. Ben je dan uit het probleem? Heb je dan richting gekregen in het zoeken naar een gelovige houding ten aanzien van homoseksuele relaties? Nee, tenzij je voor jezelf een keuze maakt voor een bepaalde lijn van uitleg en toepassing. En in deze laatste zin zit voor ons mensen de essentie van de kwestie. Wij worden geroepen tot een keuze, kunnen niet anders dan een keuze maken.
Maakt het uit welke lijn je kiest? Kies je voor de lijn van de meerderheid, de heteroseksuele relatie voor het leven? Ga je zo de bijbel lezen? Of kies je voor de lijn van een minderheid, bijvoorbeeld die van de gewild of ongewild vrijgezellen? Of ligt het denken aan “Alles is geoorloofd en God is toch liefde” je meer? Voor elke lijn is er een argumentatie, voor elke keuze een onderbouwing en voor elke toepassing een rechtvaardiging. Uiteraard ben ik niet zo naïef te denken, dat er geen enkele ethische grens is aan wat geoorloofd is te denken of toe te passen. Ook voor christenen voor wie de Bijbel als Woord van God gezag boven alles heeft zijn er diverse lijnen van uitleg en toepassing beschikbaar. Dat is voor mij nu niet meer dan een constatering. Van een afstand bekeken kan elke zichzelf respecterende uitlegger zijn (of soms haar) lijn verdedigen en aannemelijk maken. Het wordt echter lastiger wanneer ik met mijn eigen bijbellezen en bijbeluitleg het risico ga lopen, dat ik andere mensen in hun zijn ga bevoordelen of benadelen. Wanneer dus mijn lezen van de bijbel het leven van mijn naaste gaat beïnvloeden wordt het belangrijk me mijn eigen regels en keuzes bewust te zijn of te maken. En op dat punt gekomen loopt menigeen vast en geeft de zoektocht op. Want wie geloof je nu en wie heeft de juiste uitleg? Met welke uitleg kun je nu terecht jouw naaste benaderen en zijn leven beïnvloeden?
Die vraag lijkt in eerste instantie zinloos, omdat je sowieso en met elke uitleg het leven van je naaste beïnvloedt. Dat heet nu eenmaal samenleven. Toch wordt de vraag zinvol als je de beweging omdraait. Niet het “ik” in “ik beïnvloed jou” staat dan op de eerste plaats, maar het “jou”. Het object, maar nu ook het subject van mijn keuze is de ander. Ikzelf ben niet meer het belangrijkste argument om een richting te kiezen. Niet mijn geloof, mijn visie en inzicht, niet mijn kennis en ervaring bepalen de waarheid. Ik zelf ben geworden tot niet meer (maar ook niet minder) dan het middel waardoor of waarlangs beïnvloeding plaats vindt. Ik ben als het ware degene, die het aangebodene verwerkt, verkleurt en terug geeft. k ben dus wel onmisbaar. Zonder mij en mijn instelling is er geen samenleven en is de ander armer. Maar ik ben niet de bron van het te beïnvloeden gedrag of standpunt en ook niet het resultaat. Ik ben het kanaal waarlangs beïnvloeding plaats vindt. En omdat dat zo is is het van belang, dat ik mezelf heel goed ken. Uit wat mij wordt aangeboden dien ik hoofd- en bijzaken te kunnen filteren. Ik ben verplicht om zeer nauwkeurig naar die ander te luisteren. Daarbij ben ik verplicht om aan die ander terug te geven wat ik uit het door hem gebodene heb weggehaald en wat ik er aan heb toegevoegd en bovenal waarom ik dat gedaan heb. Mijns inziens kun je alleen zo spreken over een absolute gelijkwaardigheid van mensen in het zoeken naar de waarheid.
Je ziet, dat ik een flinke draai heb gegeven aan de gedachte, dat mensen alleen maar vanuit hun eigen zijn of hun eigen belang boeken (en ook de Bijbel) lezen. Die draai acht ik echter volledig verantwoord, omdat de bijbel om niets anders draait dan gevende liefde. “Niemand heeft groter liefde dan wie zijn leven geeft voor zijn vrienden”. Ik als kanaal kan mij in de lijn van de bijbel geheel beschikbaar stellen voor ieder die zijn of haar levenslijn zoekt. En nog steeds is de bijbel voor mij het hoogste gezag. Mijn eigen keuze voor of tegen een bepaalde lijn van uitleg is echter duidelijk verschoven. Wanneer je al zou willen veronderstellen, dat iedereen (hetero, homo, man, vrouw, etc) zijn of haar eigen omgang met Gods Woord heeft wordt het samenlezen en samenleven steeds boeiender en uitdagender.