Kerkleegloop

Dit bericht is 2590 keer gelezen!

Alsof er een kras op de plaat zit komt ieder jaar hetzelfde bericht langs: De kerken lopen leeg of leger of nog harder dan verwacht leeg. En net als ieder jaar zijn er mensen, die tegelijkertijd roepen dat er wel veel spiritualiteit en religie is maar dan in andere vormen en op andere plaatsen. En ook op hetzelfde moment komt er ergens wel een “geslaagde pionierskerk” aan het woord, die moet duidelijk maken dat er ook andere berichten zijn. Ik vraag mij af wie nu eigenlijk wie dient met die weerkerende observatie. Probeer me even te volgen.

Wat je maar vaak genoeg zegt wordt vanzelf werkelijkheid. Dat is een heel bijbels principe. Het woord wordt vlees. Anders gezegd: God spreekt en het is er en wij zijn ook in deze zin beelddrager van God. Wat wij spreken is er of zal er zijn. In hoeverre ons spreken ook een perfecte vorm krijgt in de werkelijkheid is nog maar de vraag. Wij spreken de kerk leeg. De mensen in de kerk die het spreken over leegloop voeding vinden voor hun verlangen ook maar eens elders te gaan kijken bevestigen wat er wordt gezegd. Het gaat meer en meer over in de woorden, dat “God niet bestaat”, “we geen God nodig hebben” en “het geloof is voor mij niet relevant”. Ook die woorden worden waar als je ze in jouw woorden en daden gaat herhalen en navolgen.

Welke mensen worden niet geraakt door deze woorden? De mensen, die de omgang met God en elkaar kennen in bijbel lezen, gebed, samen leven en onderlinge dienst. De vier ingrediënten, bouwmeesters zo je wilt, van de kerk. Je bent deel van die beweging of je bent het niet. Ben je het niet dan zul je vandaag of morgen bij de leegloopstatistieken horen. Ben je het wel dan raken de statistieken je niet. Mensen die geraakt zijn door deze vier bouwmeesters weten ook dat de kerk zal blijven bestaan omdat op een dag mensen weer naar God gaan vragen en niet genoeg hebben aan de zelf uitgevonden spiritualiteit. De mensen die door bijbel en gebed samen zijn gebleven en leven in dienstbaarheid zullen de ander verwelkomen als de lang verloren broer of zus. Het zal feest zijn.

Leegloop en volloop. Beiden gevolg van de menselijke behoefte. Als we het nodig hebben. Als we het relevant vinden. En langzaam sterft de wereld aan onze behoeftebevrediging binnen en buiten de kerk. Maar daar hoor je bijna niemand over. Dat is natuurlijk ook logisch, want wij denken dat de behoeftebevrediging toch het doel van het leven is. Daar gaan wij voor. Een collega drukte dat kernachtig uit door te zeggen dat zijn eerste doel in zijn werk was er zelf gelukkig van te worden. Wij kunnen ons al bijna niet meer voorstellen dat er een andere reden zou kunnen zijn om samen kerk te zijn dan behoeftebevrediging. Vroeger ging je naar de hel als je niet naar de kerk ging. Je had er dus alle belang bij de rit uit te zitten, de dominees te verdragen en de sociale controle te accepteren. Daarna leefde je zonder liefde als je niet geloofde. De intrinsieke waarde van het geloof was een liefdevol leven en zonder geloof was je leven een hel. Dat hield je ook uit totdat je eigen ervaring ging zeggen dat op zondag naar het stadion gaan en op de bijbelstudieavond TV-kijken helemaal niet voelde als een hel. Nu moet je vooral aan jezelf en je eigen behoeften toe komen. Maar daar draait het in de kerk helemaal niet om, zeker niet als de mensen die de kerk bouwen volgelingen van Jezus van Nazareth zijn. Hij gaf zijn leven en was niet bezig met behoeftebevrediging van zichzelf. Wij wel en daarom draait de wereld langzaam maar zeker vast.

Wat dan wel? In ieder geval niet gaan proberen om de statistieken om te buigen. Ga de kerk alsjeblieft niet relevant maken naar menselijke en maatschappelijke maatstaven. Die reactie op behoeftebevrediging heeft ons alleen maar verder van God gebracht. Als de kerk vanwege gebrek aan eigen identiteit een soort voedselbank wordt ben je echt van het pad af. Wat wel een goede weg is is een positieve inspanningsverplichting aangaan om God te leren kennen door bijbel, gebed, samenleven en onderlinge dienst. Dat vraagt een leven en dient het leven. Zo zal de kerk die dan ontstaat aan de wereld leren onderhouden wat Jezus geboden heeft: Liefhebben.