De bijbel is toch niet veranderd?

Dit bericht is 7121 keer gelezen!

Nee, de bijbel is niet veranderd en dat zal ook niet meer gebeuren. De wedervraag wordt dan: Waarom moeten dan in onze  tijd de dingen anders gaan dan in het verleden? De bijbel zegt toch nog steeds hetzelfde? Waarom moeten er dan opeens andere posities zijn ten opzichte van homoseksualiteit, vrouw en ambt, positie van kinderen in de kerk, avondmaal, predikantschap, kerk en kerkgenootschap, belijdenissen en ga zo nog maar even door? De bijbel zegt toch al eeuwen hetzelfde?

Ieder van ons zal dit type gesprek kennen. Het vindt niet alleen in kerkelijke en religieuze setting plaats, maar op alle terreinen van het leven. De wereld is voor heel veel mensen verwarrend geworden en heel veel mensen zijn gestopt met zoeken en denken. Maar het wordt echt urgent als iemand zijn uiterste zekerheid ziet vergaan. Voor veel mensen is de bijbel dat nog steeds, ook voor mij. Het onfeilbare Woord van God! Dat kun je toch niet anders gaan uitleggen om je eigen zin te krijgen?! En het aparte is, dat iedere bijbelgetrouwe gelovige datzelfde denkt en voelt. Of je in de bijbel ruimte leest voor de kerkelijke emancipatie van man en vrouw of je leest die ruimte niet, de vragen blijven hetzelfde. Hoe komt het toch, dat wij er echt van overtuigd zijn, dat wat wij geloven ook werkelijk in de bijbel staat. Sterker nog: Hoe komt het dat wij het niet anders kunnen lezen dan wij lezen?

Het is aan ieder om nu te zeggen dat de ander gewoon niet anders wil. Anders gezegd: Je kunt jouw opponent aansmeren dat hij gewoon zijn eigen wil wenst te lezen in de bijbel en dat dat (voor jou) overduidelijk niet juist is. En ik snap volkomen dat je daar ten volle van overtuigd bent en heel veel anderen met jou en dat jouw visie op vele plaatsen wordt beschreven en ondersteund. Kun je je voorstellen dat jouw opponent precies hetzelfde denkt? Sta dan even stil en realiseer je dat je elkaar in de ogen kijkt en in een patstelling verkeert. Je bent door God aan elkaar gegeven, maar betekent dat dan ook, dat er een gemeenschappelijk “gelijk” moet zijn? Moet je het met elkaar “eens” worden? Moet één van twee maar gaan toegeven (liefst natuurlijk die ander) aan één van de twee posities? Of is het compromis de gewenst verlossing? Het meest indringende probleem is wel, dat je allebei het “onfeilbare Woord van God” leest en moet constateren dat er minstens twee posities mogelijk zijn.

Hubris (overmoed). Het is overmoed te denken dat een mens (of een heleboel mensen bij elkaar) in staat zou(den) zijn om uit het onfeilbare Woord van God de exacte mening van God over kwesties in de aardse tijd te destilleren. Ik kan nog een stap verder gaan: Zolang je je eigen wil, wens en mening niet kruisigt zijn die wil, wens en mening per definitie niet bijbels. Mijn wil, wens en mening moeten sterven voor het heil van mijn naaste, dus ook mijn overtuiging dat mijn mening zuiver bijbels is. Was het niet Jezus die zei, dat indien de graankorrel niet in de aarde valt en sterft hij op zichzelf blijft? Tegelijk zegt Hij dat als die korrel wel sterft hij veel vrucht zal dragen. Bij die opmerking denk ik echter vaak, dat je dan wel in een heel groot geloof moet sterven. En in die laatste gedachte kun je het duiveltje in mij lezen, dat altijd blijft zeggen dat we als mensen in de geschiedenis toch wel een verschil moeten maken, een naam moeten wil hebben onder de mensen.

Nee, de bijbel is niet veranderd en dat betekent dat we de nieuwe vragen ook voluit serieus kunnen nemen. Blijkbaar komen er nieuwe manieren van lezen naar boven. De tijden veranderen en ook voor onze tijd spreekt de bijbel liefdevol en heilbrengend. Het is alleen aan ons om niet in overmoed te gaan denken dat de waarheid die wij in de bijbel lezen de enig juiste waarheid is zolang wij niet bereid zijn ons leven en dus die eigen waarheid voor de ander te verliezen.

We leven in een uitermate boeiende tijd. Anders dan in andere tijden maken wij ontwikkelingen in denken en geloven mee die geen menselijk gezag van boven meer aanvaarden. In andere tijden werd het ongewenste menselijke gezag (bijvoorbeeld de curie) nog wel eens ingeruild voor gewenst menselijk gezag (Calvijn of een synode), maar bleef het menselijk gezag. Dat is nu definitief voorbij. Ook het gezag van een specifieke bijbeluitleg wordt niet meer erkend, omdat de hoorder vermoedt dat er in die uitleg meer van de uitlegger dan van het Woord zit. Aanvaardt het maar, want ook dat zal niet veranderen. Alleen het Woord zal eeuwig bestaan en niet zijn uitleg. Het Woord verandert niet (vertrouw op God, die het gaf en Jezus die het is), zijn uitleg verandert voortdurend en wellicht ook steeds sneller.